Bóle w klatce piersiowej

Akurat ten rodzaj dolegliwości stanowi mój „chleb powszedni”. Ból w klatce piersiowej, poza kołataniami serca i dusznością, to jedna z najczęstszych przyczyn zgłaszania się pacjentów na Oddział Kardiologiczny, a w związku z tym, prawdziwa „zmora dyżurowa” na Izbie Przyjęć.

Klatka piersiowa kojarzy się wszystkim z sercem. Tak, istotnie, znajduje się ono w jej wnętrzu, leży sobie gdzieś po lewej stronie, skierowane swym koniuszkiem do lewego dołu pachowego. Jednak poza sercem, w klatce piersiowej znajduje się wiele innych struktur, które mogą powodować dolegliwości bólowe. Już nazwa „klatka piersiowa” wskazuje na swoiste „uwięzienie” wielu narządów.

Sama jej konstrukcja zbudowana jest z kości, mięśni i wplątanych pomiędzy nie nerwów. Ten kostno-mięśniowy szkielet stanowi pierwszą linię obrony, np. przed uderzeniem. Głębiej znajduje się opłucna, która przykrywa prawe i lewe płuco. Pamiętajcie: płuca nie bolą, ponieważ nie są unerwione. Za to opłucna i oskrzela są bardzo unerwione i mogą być odpowiedzialne za różne dolegliwości.

Oprócz wyżej wymienionych narządów, w klatce piersiowej można znaleźć elementy układu pokarmowego. Myślę tu głównie o przełyku, choć u niektórych osób mieści się tu również żołądek, np. w przepuklinie rozworu przełykowego, i nie jest to sytuacja fizjologiczna. Nie możemy również zapomnieć o aorcie-głównej arterii w organizmie, której rozwarstwienie nie tylko daje dokuczliwe dolegliwości, ale też jest bardzo niebezpieczne dla zdrowia i życia człowieka.

Najważniejsze w bólach klatki piersiowej jest rozróżnienie dolegliwości, które są niebezpieczne i zagrażające życiu, od dolegliwości, które mogą poczekać na planową diagnostykę.

Poniżej znajdziecie, krótką charakterystykę, która pomoże Wam się zorientować w rodzajach bólów zamostkowych.

Bóle zamostkowe-przyczyny

Bóle zamostkowe należą zdecydowanie do tych, którymi powinien zainteresować się kardiolog. Wszyscy wiemy lub intuicyjnie wyczuwamy, gdzie mamy mostek. Jeśli ktoś zapomniał, może popatrzeć na poniższy rysunek.

Z praktycznego punktu widzenia i z dużym prawdopodobieństwem należy stwierdzić, że bóle zamostkowe, pochodzą z niedokrwionego mięśnia sercowego. Typowy ból wieńcowy ma wszystkie następujące cechy:

• jest umiejscowiony zamostkowo,

• czynnikiem wywołującym ból jest wysiłek lub ekspozycja na zimno

• ustępuje po zaprzestaniu wysiłku lub po przyjęciu nitratów (azotanów)

Medycyna jednak nie jest tak prosta i oczywista w odkrywaniu przyczyn opisywanego bólu, jak wynikałoby z treści powyższych trzech punktów. Ból wieńcowy może mieć różne „wariacje” i odmiany. Owszem, lokalizacja zamostkowa jest typowa, ale może też występować w nadbrzuszu, jako maska brzuszna zawału.

Z lokalizacji zamostkowej może promieniować do żuchwy, szyi, lewego barku i ramienia. Charakter bólu zawałowego to głownie ucisk, dławienie, czasem pieczenie.

Warto tutaj wspomnieć o bólach zamostkowych, które pochodzą od aorty. Mam tu na myśli głownie jej rozwarstwienie. Przyczynę bólu stanowi tutaj bezpośrednio naciągnięcie ściany naczynia, które jest bogato zaopatrzone w nerwy. Bóle pochodzące z rozwarstwienia mają charakter rozdzierający, przeszywający i są opisywane jako niezwykle silne, promieniując do okolicy międzyłopatkowej. Objawem naprowadzającym lekarzy na rozpoznanie jest asymetria ciśnień na kończynach górnych oraz głośny, aortalny szmer u podstawy serca.

Ból w lewej lub prawej połowie klatki piersiowej

Ból w lewej lub prawej połowie klatki piersiowej, któremu towarzyszą wcześniejsze objawy infekcji górnych dróg oddechowych oraz wysoka gorączka, mogą pochodzić od opłucnej. Bóle opłucnowe są zwykle jednostronne i wynikają z nacieku zapalnego. Opłucna może boleć również przy odmie lub zawale płuca. Z odmą mamy do czynienia po urazie, choć czasem może ona wstępować samoistnie. Wracając do bólu opłucnowego, warto podkreślić, że ma on ostry, nasilający się charakter

i spotęgowany jest przez oddychanie oraz kaszel, natomiast ustępuje w pozycji bocznej.

Bóle nerwicowe w klatce piersiowej a nerwoból

Bóle nerwicowe w klatce piersiowej mają charakter niejasny. Z mojego doświadczenia wynika, że są to zwykle kłucia zlokalizowane w rożnych miejscach. Chory potrafi je zwykle szybko i poprawnie zlokalizować oraz wskazać. Są one niezależne od wysiłku fizycznego, pojawią się po lub w stresie emocjonalnym, w wyniku przepracowania, czy zmęczenia. Nasilają się podczas głębszego oddychania, ruchów tułowia i kończyn górnych. Mijają po zaaplikowaniu zwykłych leków przeciwbólowych.

Bóle kręgosłupa

Nerwoból jest związany z zapalaniem nerwu. Ktoś mógłby zapytać, gdzie w klatce piersiowej są nerwy? Akurat jest ich tu dużo. Biorą swój początek z kręgosłupa, wychodzą parami i ciągną się wzdłuż linii żeber. Mogą być przyczyną bólu, zarówno w chorobie zwyrodnieniowej kręgosłupa, która wiąże się z uciskiem nerwu, jak również wynikać mogą z dolegliwości związanych z zapaleniem nerwu, np. wirusowym, którego przykładem jest półpasiec. Trzeba pamiętać, że nerwoból jest zwykle jednostronny, nasila się przy ucisku skóry, wzdłuż przebiegu nerwu. Ból kręgosłupa będzie nasilał się przy ucisku nerwu, w miejscu jego wyjścia z kręgosłupa, tuż przy kręgach. Kiedy mamy do czynienia z półpaścem, zwykle towarzyszą mu również zmiany skórne.

Piekący ból zamostkowy

Taki charakter bólu zamostkowego należy różnicować z bólem wieńcowym, omówionym wyżej. Jednak równie często występuje on w chorobie refluksowej przełyku. Jest on związany z zapaleniem błony śluzowej przełyku, podrażnionej przez cofającą się, częściowo strawioną, treścią pokarmową. Czynnikiem wywołującym ból jest zwykle obfity posiłek, pozycja leżąca albo pochylanie ciałą. Chorzy z chorobą refleksową będą skarżyć się na bolesność przy badaniu palpacyjnym w nadbrzuszu.

Bóle zamostkowe-co robić, jak pomóc?

Charakter pomocy i szybkość działania zależy od rodzaju bólu. Jeżeli ból zamostkowy ma charakter wieńcowy lub kojarzy się wam z rozwarstwieniem aorty, to najlepiej nie zastanawiać się, tylko zadzwonić po pogotowie.

Nerwobóle i bóle nerwicowe, mijają po przyjęciu zwykłych leków przeciwbólowych.

Ból opłucnowy zwykle wymaga hospitalizacji, natomiast bóle wynikające z refluksu ustąpić mogą po zażyciu leków zobojętniających treść żołądka.